Johann Wolfgang Goethe najwybitniejszy niemiecki poeta okresu romantyzmu, dramaturg, prozaik, uczony, polityk urodził się 28 sierpnia 1748 r. we Frankfurcie, w bogatej rodzinie mieszczańskiej. Był najstarszym dzieckiem Johanna Caspara Goethe i Cathariny Elisabeth z domu Textor, jednym z dwojga, które przeżyły dzieciństwo.
Celem jego ojca było jak najwszechstronniejsze wykształcenie syna. Od siódmego roku życia nad nauką Goethego czuwali prywatni nauczyciele, poznał doskonale język francuski, angielski i włoski, uczył się greckiego, hebrajskiego, geografii, matematyki i nauk przyrodniczych. Grał na fortepianie. Do siedemnastego roku życia poznał filozofię Platona i Arystotelesa, cenił stoików, poznał wszechstronnie literaturę europejską i historię. Studiował prawo w Lipsku i Strasburgu.
W latach 70-tych osiemnastego wieku, po samobójczej śmierci jednego z przyjaciół, której powodem była nieszczęśliwa miłość do zamężnej kobiety, Goethe napisał powieść „Cierpienia Młodego Wertera”, stając się jednym z głównych przedstawicieli „okresu burzy i naporu”(Sturm und Drang Periode), zapowiadającego w kulturze niemieckiej romantyzm. Powieść ta zyskała ogromną popularność, a jej autor sławę, dobrobyt i pozycję autorytetu, które towarzyszyły mu do końca życia.
W roku 1774 książę sasko-weimarski Karol August zaprosił Goethego do Weimaru i zaproponował mu udział w rządzie. Przez długie lata pełnił w nim różne funkcje. W roku 1782 otrzymał tytuł szlachecki.
Osią twórczości literackiej Goethego jest „Faust”, pierwszy dramat romantyczny, utwór nad którym pracował całe życie. Jest on zapisem zarówno najbardziej osobistych przeżyć autora, jak i ogólnoludzkich, egzystencjalnych dylematów.
W „Fauście” Franciszek Schubert odnalazł tekst do swojej pierwszej pieśni, „Małgorzata przy kołowrotku”, jednego z najpiękniejszych przykładów stylistyki romantycznej. Miał wówczas 17 lat.
Wielokrotnie jeszcze czerpał z literackiej twórczości Goethego, komponując ponad 80 pieśni do jego słów. Przeplatają się w nich liryczne i tragiczne elementy kompozycji Schuberta.
W roku 1816 przyjaciel kompozytora, Joseph von Spaun, wysłał do Goethego utwory Schuberta, szesnaście pieśni do wierszy poety, przekonany, że znajdą one uznanie w oczach mistrza. Spaun pisał m.in.: „Poezje zawarte w niniejszym zeszycie ujął w tony dziewiętnastoletni muzyk Franciszek Schubert, od wczesnego dzieciństwa obdarzony przez naturę wybitnymi uzdolnieniami do kompozycji (…).Artysta pragnie z całym szacunkiem zadedykować ten oto zbiór Waszej Ekscelencji, której jakże wspaniałym rymom zawdzięcza ich powstanie, lecz w istocie też całe swoje ukształtowanie na niemieckiego pieśniarza.”
Poeta nie poznał się na twórczości kompozytora i odesłał przesyłkę bez żadnego komentarza.
Dopiero, kiedy po latach słuchał, sławnych już wówczas pieśni Schuberta, odnotował w swoim dzienniku zachwyt nad walorami tej muzyki.
W trakcie swojego długiego życia obserwował jak Europą wstrząsnęła Rewolucja Francuska, później epoka napoleońska zmieniła rzeczywistość, na koniec rządy Świętego Przymierza próbowały, bezskutecznie, cofnąć czas. Wszystkie nowe prądy i myśli odbiły się w jego utworach.
Bardzo ważną rolę w życiu Goethego odgrywały kobiety, z którymi był związany. Był kilkakrotnie zaręczony, przeżył kilka romansów. Uczucia te i ich historie znalazły odbicie w twórczości poety, Uważa się, że postać Małgorzaty z „Fausta” miała swój rzeczywisty pierwowzór.
Kiedy Goethe miał 74 lata, w jego imieniu książę Karol August oświadczył się rodzicom 19-letniej Urlike von Levetzow, w której poeta się zakochał. Smutek z powodu odrzucenia tego uczucia koiła swoją grą, poznana w tym czasie, polska pianistka Maria Szymanowska.
Johann Wolfgang Goethe zmarł w wieku 83 lat w Weimarze.
